Jump to content

Aagi

Wikipedia se

Aagi ek exothermic chemical reaction jon ki roshni (light) aur garmi (heat) de hae.[1] Ii chemical reaction ke combustion bola jaae hae, aur ii reaction ke ek time, jiske ignition point bolaa jaae hae, flame dekhae hae. Flame , aagi ke dekhaae waala hissa hae aur isme carbon dioxide, paani ke vapour, oxygen aur nitrogen rahe hae. Agar ii aaagi dher garam hae to isme ke gas ionise hoe jaae aur plasma ban jaae hae. Flame ke rang aur garmi, konchi jarre hae aur impurities ke uppar nirbhar hae.

Aagi kabhi-kabhi kaam ke rahe hae, jaise ki khaana banae ke khaatir, ghar ke garam kare ke khaatir, lekin bahut khatanaat bhi hoe sake hae. Isse ghar, khet aur perr jar jaawe hae. jangle ke aagi bahut barbaadi kare hae, jaise ki jaanwar ke maar de hae aur matti ke bahe me madat kare hae.

Aagi ke dher rakam se suruu karaa jaae sake hae. Pahila hae ek chij ke temperature ke uppar karnaa; jab temperature ignition point pahunch jaae hae tab uu chij jarre lage hae. Ek aur tarika hae dui lakrri ke ek duusre se rub karnaa. Ek aur hae, chingaari banaana jab ek flink ke metal se maara jaae hae uar ek aur hae maachis ke kaam me laana. Suraj aagi nai banaawe hae, lekin hydrogen ke ek duusre me dabae ke nuclear fusion suruu kare hae.

Aagi ke kaabu me karnaa[badlo | source ke badlo]

Jab ek camp fire banaawa jaae hae tab uske chaaro bagal patthar rakkhaa jaae hae, jisse ki aagi fael nai jaae.ghar me fire shutter ke kaam me laawa jaae hae.[2] Aagike jarre ke khaatir tiin chij ke jaruri hae; oxygen, iidhan (fuel) aur garmii. iidan lakrri, koila aur tel hoe sake hae, nai to aur koi chij jon ki jaldi se oxidise hoe hae. jab aagi jarre lage hae tab ii apne se garmii banaae hae. Ek aagi ke tiin rakam se kaabu me karaa jaae sake hae:

  • Iidahn ke hatae se. Jab nagiich ke iidhan ke hatae dewa jaae hae tab jab aagi aapab iidhan ke khalaas kar le tab ii jarre band hoe jaai.
  • Oxygen ke hatae se. Aagi ke koi "fireproof" chij se top de se aagi ke oxygen nai mili aur ii apne se khalaas hoe jaai. Aagi ke uppar carbon dioxide chorre se aagi ke oxygen mile se roka jaae hae.
  • Garmii ke hatae se. iske aagi ke uppar paani chhor ke karaa jaae hae.

References[badlo | source ke badlo]

  1. Glossary of Wildland Fire Terminology (PDF), National Wildfire Coordinating Group, October 2007, p. 70, archived from the original (PDF) on 2008-08-21, retrieved 24 June 2024 Invalid |url-status=deviated (help)
  2. "Fire shutters during a fire". Fire Shutters (in English). Archived from the original on 2021-08-04. Retrieved 24 June 2024.