Moy, 15th jahaaj rahaa jisme girmitya logan ke India se Fiji lawa gais rahaa. Ii jahaaj 1,697 ton garrhu aur loha ke banaa, paal waala jahaaj rahaa jiske 1885 me Russel & Company, Nourse Line khatir banais rahaa. 3 May1889 ke Moy, 677 girmitya logan ke lae ke pahila dafe, 14 April1893 ke 467 girmitya logan ke lae ke duusra daf aur 1 June1898 ke 568 girmitya logan ke lae ke tiisra dafe Fiji pahucha. Iske baad ii jahaaj West Indies girmitya logan ke lae ke gais. Iske girmitya logan ke West Indies se India lautaare khatir bhi kaam me lawa gais rahaa. 1905 me jab ii jahaaj Guiana se lautat rahaa tab ii samundar me herae gais. (aur...)
Aap janta hai...
Ratu Cakobau
1875 ke measles epidemic, jisme 20% Kaiviti logan mar gae rahin, ke Fiji me failae waala, Ratu Cakobau aur uske dui larrka logan rahin jon ki March 1875 me Sydney se ghuum ke lauta rahin.
1879 se lae ke 1916 tak, 42 jahaaj, 87 trip me 60,553 girmitya logan ke lae ke Fiji se aais rahaa. Isme se 45,439 log Calcutta se aur 15,114 log Madras se jahaaj me charrhin rahaa.
Fiji ke Legislative Council ke pahila Hindustani member Badri Maharaj rahaa, jiske Governor nominate karis rahaa aur jon 1917 - 1923 aur 1926 - 1929 tak Council ke member rahaa.
Fiji me pahila football competition Nasau Park, Levuka me 1924 me, Cession ke golden jublee celebrate kare ke time, chhe Kaiviti team ke biich me Ricarnie Cup khatir, khela gais rahaa.
Fiji ke Hindustani ke army me join kare ke khatir, 1934 me Indian Platoon banawa gais rahaa lekin iske 1940 me disband kar dewa gais rahaa.
Royal Air Force ke khatir fighter plane kharide ke khatir, 1943 me ek Fighter Fund suruu karaa gais rahaa, aur ii paisa se nau fighter aur paanch bomber kharida gais rahaa. Ek fighter ke naam Fiji Indian Fighter rahaa.
Fiji Trade Union Congress se pahile Ami Chandra, 1950s me Fiji Industrial Workers Congress suruu karis rahaa.
Fiji ke 1997 ke constitution me English aur Kaiviti ke saathe Hindustani ke Fiji ke official language banawa gais rahaa.
Ii saal, Fiji me 64,963 bigha jamiin me ganna boya gais rahaa, jisme se 33,679 bigha (52%) CSR bois rahaa, 4,446 bigha (7%) ke Goraa kisaan boy rahin, 6,905 bigha (10%), ke CSR ke asaami log boy rahin aur 19,933 bigha (31%) ke Hindustani contractors boy rahin.
Ii saal, Fiji me Hindustani ke birth rate 33.14 per thousand rahaa, jab ki Kaiviti ke birth rate of 32.29 per thousand rahaa, lekin Hindustani ke death rate 7.25 per thousand rahaa, jab ki Kaiviti death rate of 22.75 per thousand rahaa
Ii saal Fiji me khaali 174 Hindustani saadi ke register karaa gais rahaa, jab ki 857 Kaiviti saadi ke register karaa gais rahaa.
Saal ke end me, Fiji ke abaadi 169,667 rahaa, jisme se 88,431 Kaiviti rahin aur 68,136 Hindustani rahin. Iske matlab hae ki ii saal Fiji me 3,956 aur Kaiviti aur aur 7,502 aur Hindustani rahin agar iske April 1921 ke census se compare karaa jaae.
Britain ke sarkar ii nischay karis ki Fiji ke election common roll pe nai hoe sake, kaaheki ii Deed of Cession ke against rahii.
9 May – Fiji me ek typhoid ke epidemic faelaa, jisme tiin Goraa log ke maut bhais. Kuchh Hindustani log bhi aspataal me bharti rahin, lekin Kaiviti log pe koi asar nai rahaa. Indian Reform League,volunteer nurses ke provide karis rahaa.
9 July - Guru Dutt, Hindi film actor, ke janam Bangalore, India me bhais rahaa.
Balambala (Scientific naam: Cyathea lunulata, Kaiviti: Balabala, English: Tree fern) ek rakam ke fern hai jon ki perr ke rakam rahe hai. Iske trunk 8-10 m, aur kabhi kabhi 20 m talal, lamba rahe hai. Iske patti 6m talak lamba rahe hai. Ii garam aur dher paani barse waala des me hoe hai aur sea level se lae ke 100m uuncha jagah talak hoe sake hai. Ii dher island me jaise ki, Solomon Islands, Vanuatu, Samoa, New Caledonia, Fiji, Tonga, Bismarck Archipelago, Caroline aur Mariana Islands me hoe hai. Ii 0 C° talak ke thanda mausam sahe sake hai.