Clyde, 32nd jahaaj rahaa jisme girmitya logan ke India se Fiji lawa gais rahaa. Ii jahaa 1,840-ton garrhu, loha ke banaa, paal waala jahaaj rahaa jon ki 270.9 feet lamba, 39 feet chaurraa aur 22.5 feet gahira rahaa. Iske Russell & Company, Port Glasgow, Scotland, Nourse Line khatir banais rahaa. Iske naam River Clyde se aais hai jon ki Glasgow me hai, aur iske 25 July 1894 ke launch karaa gais rahaa. Iske jaada kar ke girmitya logan ke British colony lae jae khatir kaam me lawa jaat rahaa. 1 June1897 ke Clyde 670 girmitya logan ke lae ke Fiji aais. Iske baad me ii West Indies ke trip bhi karis. (aur...)
Aap janta hai...
1875 ke measles epidemic, jisme 20% Kaiviti logan mar gae rahin, ke Fiji me failae waala, Ratu Cakobau aur uske dui larrka logan rahin jon ki March 1875 me Sydney se ghuum ke lauta rahin.
1879 se lae ke 1916 tak, 42 jahaaj, 87 trip me 60,553 girmitya logan ke lae ke Fiji se aais rahaa. Isme se 45,439 log Calcutta se aur 15,114 log Madras se jahaaj me charrhin rahaa.
Fiji ke Legislative Council ke pahila Hindustani member Badri Maharaj rahaa, jiske Governor nominate karis rahaa aur jon 1917 - 1923 aur 1926 - 1929 tak Council ke member rahaa.
Fiji me pahila football competition Nasau Park, Levuka me 1924 me, Cession ke golden jublee celebrate kare ke time, chhe Kaiviti team ke biich me Ricarnie Cup khatir, khela gais rahaa.
Fiji ke Hindustani ke army me join kare ke khatir, 1934 me Indian Platoon banawa gais rahaa lekin iske 1940 me disband kar dewa gais rahaa.
Royal Air Force ke khatir fighter plane kharide ke khatir, 1943 me ek Fighter Fund suruu karaa gais rahaa, aur ii paisa se nau fighter aur paanch bomber kharida gais rahaa. Ek fighter ke naam Fiji Indian Fighter rahaa.
Fiji Trade Union Congress se pahile Ami Chandra, 1950s me Fiji Industrial Workers Congress suruu karis rahaa.
Fiji ke 1997 ke constitution me English aur Kaiviti ke saathe Hindustani ke Fiji ke official language banawa gais rahaa.
6 February2024 – Fiji ke pichhlaa Prime Minister, Frank Bainimarama, Attorney General, Aiyaz Sayed-Khaiyum aur Health Minister, Neil Sharma ke arrest kar ke raat bhar jail me rakkhaa gais rahaa. Duusre din tiino ke "Abuse of Office" ke khatir charge kar ke bail pe chhorr diya gais.
19 November2023 - Fiji ke Sikh samaj, Samabula, Suva me Sikh Gurudwara ke founding ke 100th anniversary celebrate karin.
16 November2023 - Professor Rajesh Chandra, jon ki University of Fiji aur University of the South Pacific ke Vice Chancellor rahaa, ke maut hoe gais.
7 October2023 - Hamas ke atanki Israeli ilaaka me hmalaa karis, jisame 1,400 log ke maut hoe gais aur 200 se jaada ke kidnap kar lewa gais. Israel iske 'state of war' declare kar diis.
Fiji ke sarkar ii faisla karis ki Hindustani basti ke khaali Fiji ke settled districts me banawa jaae. Tavua ke Koro No. 1 me ek 588 bigha ke Hindustani basti ke banawa gais.
British Indian Association of Fiji ke banawa gais jisme khaas haanth J. P. Maharaj, Totaram Sanadhya, Ram Singh aur Ram Rup ke rahaa.
Fiji ke Hindustani log ke uppar 10 shilling ke Hut Tax lagawa gais.
2 April - Fiji me 4th census lewa gais, jiske anusaar 139,541 ke population me se 40,286 Hindustani rahin.
22 May - Mutlah Jahaaj, 834 girmitya logan ke lae ke, pahila dafe Fiji aais.
Saal ke khalaas hoe talak, Fiji me 44,220 Hindustani rahin, jisme se 14,462 girmit ke niche rahin. Ii saal me 4,204 girmitya logan ke Fiji lawa gais rahaa, jisme se 2,233, Calcutta se, aur 1,971, Madras se aawe rahin. 708 gimitya logan India laut gae rahin.
Aaj ke featured chapa
Medhak (scientific naam: Bufo marinus), South America ke native hai lekin iske Carribean aur Pacific, jisme Fiji aur Australia bhi hai, me ganna ke khet me insect ke khae khatir introduce karaa gais rahaa. Lekin ii janwar bahut native species ke barbaad kar diis hai.