1963 ke election (Fiji)

Wikipedia se

1963 ke election, nawaa constitution ke niche karaa gais rahaa. Iske niche Legislative Council ke barrhae ke 27 member waala kar dewa gais rahaa, jisme 19 official member rahin 18 unoficial member rahin - chhe Goraa, chhe Kaiviti aur chhe Hindustani. Sanb jaati ke chaar member ke elect karaa gais aur dui ke Governor nominate karis rahaa.

Vote kare ke adhikaar[badlo | source ke badlo]

Ii election me khaali uu admii logan ke vote kare ke ijajat rahaa jon ki:

  • British subject rahaa
  • Umar me ekkis saal se jaada rahaa
  • Jon ki Fiji me pichhle tiin saal me kamti se kamti, puura milae ke, 12 mahina talak rahaa.
  • Jon ki ek saral sentence parrhe sakat rahaa aur aapan naam sign kare sakat rahaa, English bhasa me Goraa log ke khatir, Kaiviti bhasa me Kaiviti logan ke khatir aur English, Hindi, Urdu, Tamil, Telugu, Gurmukhi, Gujarati or Malayalam bhasa me Hindustani logan ke khatir.

Ii constitution me "European" aur "Indian" ke matlab uu logan rahaa jiske pitaji nai to koi purwaj Europe nai to India ke rahaa aur "Fijian" ke matlab uu logan rahaa jiske male purwaj Fiji ke native rahin, Rotuma ke chhorr ke. Ii election me aurat loagn, uu admii jon ki parrhe likhe nai sakat rahaa aur Rotuman, Pacific Islanders, Chinese aor Part-Chinese ke vote kare ke adhikar nai mila rahaa.

Ii election me Hindustani aur Gora civil servant ke vote kare ke adhikar nai dewa gais rahaa, election me kharraa hoe waala ke naam ke electoral roll me hoe ke chaahat rahaa. Ii kaaran se Ayodhya Prasad ii election me nai kharaa hoe paais kahe ki uu registration ke time Fiji se bahaar rahaa.

Constituencies[badlo | source ke badlo]

Fiji ke division

Hindustani[badlo | source ke badlo]

Kaiviti[badlo | source ke badlo]

Gora[badlo | source ke badlo]

Voter ke registration[badlo | source ke badlo]

Ii election ke khatir Registrar General ke Supervisor of Elections banawa gais rahaa. Registration 1 July 1962 se lae ke 30 September 1962 talak rahaa. Sab constituncy ke registration:

Constituency Voter ke number
Northern Indian Constituency 5,446
Southern Indian Constituency 11,997
Western Viti Levu Indian Constituency 10,681
North Viti Levu Indian Constituency 8,013
Puura jorr ke Hindustani voters 36,137
Northern Fijian Constituency 9,157
Central Fijian Constituency 17,546
Western Fijian Constituency 16,038
Eastern Fijian Constituency 10,194
Puura jorr ke Kaiviti voters 52,935
Northern European Constituency 876
Southern European Constituency 969
Western European Constituency 1,047
Suva European Constituency 1,634
Puura jorr ke Gora voters 4,526
Jorr ke sab jaat ke voters 93,598

Election ke result[badlo | source ke badlo]

Ii election me jaada cadidate log independent rahin, lekin Citizens Federation (jon ki baad me Federation Party ban gais rahaa) A. D. Patel, S. M. Koya aur James Madhavan ke karraa karis, jab ki Kisan Sangh, Deo Sharma, James Shankar Singh aur Harsih Chandra Kohli ke kharraa karis. Election 17 April 1963 and 4 May 1963 ke biich me bhais rahaa.

Southern Indian Constituency[badlo | source ke badlo]

Andrew Deoki
C. P. Bidesi 1,174
Andrew Deoki 3,722
Ram Lochan Regan 1,220
Sahu Khan 498
K. B. Singh 2,778
Informal 223
Total 9,615
% voted 80.1%
S. M. Koya

North Viti Levu Indian Constituency[badlo | source ke badlo]

S. M. Koya 3,998
James Shankar Singh 3,480
Informal 50
Total 7,478
% voted 93.9%

Western Indian Constituency[badlo | source ke badlo]

A.D. Patel
A. D. Patel 6,244
Deo Sharma 3,346
M. Singh 72
Informal 92
Total 9,662
% voted 91.3%

Northern Indian Constituency[badlo | source ke badlo]

James Madhavan
Harish Chandra Kohli 2,175
James Madhavan 2,753
Informal 76
Total 4,928
% voted 91.9%

Nominated Members[badlo | source ke badlo]

References[badlo | source ke badlo]

Meller, Norman; James Anthony (1963). Fiji goes to the polls. Honolulu: East-West Center Press.